Lalpa, i rawngbawla min koh hi
Hriain, sual, chak lohna phuar vel hi;
Hlau leh khurin, beiseinain,
Tawmkai lo leh bawlhhlawh, puih ngai,
I chakna ring ka lo kal e.
Tu tan danga nung tawh lovin,
Ama rawng chauh bawlin;
Chatuan kulh che rual lo inhung chu,
Tuarna zara ka ta a ni;
Zam tur reng ka lo nih loh hi.
I ruala kal dan min zirtir la,
'I thu ni se,' ka dam chhung hlaa'n;
Kalvari hmangaih fim mawi leh
Khawngaih thutiamin min thuam la,
I rawngbawl fo theihna turin.
Ka kal zel ang, aman min awmpui,
Khawvel hnehna chu ka ta a ni;
Buaina chhum leh thlemna fawnten,
Min chim pawhin Chhantu ka nei,
A ta ka ni, Chatuan Lal ta.
Chatuan famkimna hmun thlen hunin,
A va ropui dawn Krista zarah;
Riangvai, chanhai, hnehtu lian chan,
Vohbik, chawimawina lallukhum
Changa kei ka ding ve tur chu.
Pathian thu chhiar
Johana 15: 1-5.
Kei Grep hrui tak tak ka ni, Ka pa a huan enkawltu a ni. Ka zawmpui peng rah lo apiang a paih thin a, a ti thianghlim thin, a rah tam lehzual nan. In hnen a ka thusawi avang chuan tunah pawh in thianghlim tawh pang a ni. Keimahah awm reng rawh u, kei pawh nangmahni ah ka awm reng ang. Peng chu Grep hruia a awm reng loh chuan amahin a rah theilo ang bawkin, nangni pawh keimahah in awm reng loh chuan in rah thei lovang. Kei Grep hrui chu ka ni, nangni a pengte chu in ni; tupawh keimaha awm renga keipawh amaha ka awm reng na chu, chumi chu tam takin a rah thin;keimah lovin engmah in tithei si lo.
Sam 90: 12
Kan damchhung ni te chhiar dan tur min zirtir ang che, finna thinlung kan neih phah hialna turin
TAWNGTAI RUALNA
Tawngtaina a Hriat Turte
Chhungtin te Pathian ram rawngbawlna a thilpek hmanga kan tel ve theih avangin Pathian hnenah lawmthu i sawi ila, tam zawk pek tur kan neih zel nan leh lawm taka petu kan nih zel theih nan Pathian hnenah i dil ang u.
Biak in sak mek atan.
Kan kohhran member zirlai zawng zawngte , a te ber atanga lian ber tan i tawngtai ang u. Kan ram a zirlai hote'n dan pangngai a an lehkha zir an chhunzawm thuai theih nan i dil ang u.
Mizoramah Covid 19 vei an tlem zel avangin lawmthu sawi ila. Enkawl mekte tan dil sak ila. Covid 19 hi a
tlem deuh deuh theih nan Pathian hnenah i dil bawk ang u.
Kohhranten inkhawmna hun tha kan neih thuai theih nan. Kan ram ringtu nun hi a inthahdah zel loh nan Thlarau Thianghlim hnathawh dil ila.
Thuchah kan ngaihthlak tur hmangin malsawmna dil ila, kan thawhlawmte Pathian hnenah i hlan ang u.
THUCHAH
Thupui : Pathian nen a inzawmna/ len dunna/ kum chhiar dan. (Gen 12:1-3)
- Rbt Vanlalruata Kawlni
Audio
Tukin zing a Pathian chibai buktu, Kohhran member zawng zawng te kan Lalpa Isua Krista hmingin chibai ka buk a che u. Kan hun tawn mek te pawh zia awm lam a pan hret hret a, kan Biak in ngeiah Pathian chibai buk turin kan kalkhawm tan thei tawh dawn emaw kan tih laiin hetiang zawng a hun hman hi a la ngai leh rih si a, Lalpan rem a ti ang a hun remchang a lo la herchhuak leh thuai turah beisei tlat i la, kan rem chan dan ang ang a Amah kan biak chhung hian lawmthu sawi chungin Lalpa hnenah inhlan thar leh ang u.
Naupang pual: Kan thusawi te kan tan hma in naupang pual lo sawi hmasa i la, Kan inah Ui vulh mek kan awm em?. Ui hi kum 20,000 - 40,000 kal ta vel atang khan mihring te hian kan lo vulh tan tawh a. Chhan hrang hrang avangin Ui kan vulh thin. Ram vak mi te chuan Sa pelh pui atan an vulh a, thenkhatin Beram vengtu atan te, Tawlailir hnuktu atan te, Misual chhuitu atan te, In leh lo vengtu atan te, inchhungah min tihlimtu tur hrim hrim atan te leh chhan dang engemaw avang te in kan vulh thin ani. Kan inchhungah kan chentir a, kan thutthlengah kan thutpui a, thenkhat te chuan naute puak in kan pua a, kan mutpui bawk thin. Kan hnaih thei angber a awm atan kan duh a, kan thuawih atan kan duh a, anmahni nen hian thuk takin inkungkaihna (Relations) kan nei a ni. Chu vang chuan kan ranvulh dang zawng zawng te aiin kan lainat in kan duat thin. Ui vulh mek in awm chuan in duat ve ngei pawh ka ring.
Vawiin a Pathian thu lo ngaihtuah ho i la ti a ka thlan chu “Pathian nen a len dunna emaw, Pathian nen a inzawmna, Pathian hruai a awm na” tiin ka dah ve ngawt mai a ni. Point 3 angin ka han then ve a.
Pakhatna ah chuan. Kan damchhung reilote hi Pathian nen a lengdun tur a siam kan ni :
Pathianin mihring a siam chhan enge ni tiin in zawt ta i la engtin nge kan chhan ang?. Missionary turin, Pastor ni turin, Fulltime a thawk turin, Sawrkar hna thawk turin, Politician ni turin, Sumdawng turin, Evangelist ni turin... chhanna hrang hrang kan nei ang. “Pathianin mihring a siam chhan chu amah nen a lengdun turin” tih hi a chhanna diktak chu a ni. Adama leh Evi te chuan thil tam tak an tih kan hre lo, an tih ve chu Pathian nen a lendun a ni. Kohhran ho te tukin thlengin kan la inkhawm thei lo va. Kohhran thiltih zawng zawng a tawp vek a, rawngbawltu te’n Pulpit tlang atang a kan rawngbawlna a chawl a, nu leh pa ho te rawngbawl ve na, BKHP leh BMP te kan chawl a, Kohhran zaipawl te, TKP leh Jr TKP te, KNP te pawh. Chutiangin bial huap a kan rawngbawlna te pawh kumkhat dawn chu a chawl ta thuap mai. Rawngbawl tur a chhandam kan ni ti a chet chhuah kher hi rawngbawlna tur emaw titu tan chuan rawng kan bawl thei lo tihtur a ni reng mai. Chutiang a ngaitu tan chuan kan nun te pawh a lo chau lo thei lovang. Mahse Pathian min siamchhan chu kan chet chhuah leh chhuah loh lam ni lovin Amah nen a lengduna inpawl tur, inzawm tlat tur a a siam te kan ni.
Thuthlung hlui ah mi 1 chanchin tawi te kan hmu. Genesis 5 : 21 ah chuan “Enoka chu kum 300 chhung Pathian nen an leng dun thin a” tih thu a ni, Enoka hian rawngbawlna peng dang a tih kan hre lo, kan hmuh chhun hi a ngaihnawm a ni. Kum 300 chhung Pathian nen an leng dun thin. Luka ziakah mi pakhat kan hmuh leh chu Jerusalem khua a mi Sumeona a ni. Israel te thlamuantu, Isua lo pian hun chu a lo nghak reng a, a chungah thlarau thianghlim chu a awm tih thu kan hmu. Chu chu a rawngbawlna a ni. Kan Pathian hian amah tihtu leh amah nen a inpawl thin mi a zawng reng a ni. Kan chi thlah, kan tu leh fa te tan a kan duhthusam te hi Pathian thlirna nen chuan a inang lo thei ngawt ang. Doctor, Engineer, Central Service leh Civil Service leh Business eng eng emaw ni turin duhthu kan sam thin. Pathian in chi thlah a zawn erawh chu,Malakia 2:15 ah chuan, Engah nge pumkhat a a siam? Chi thlah, Pathian ngaihsak a zawng a ni” tih thu a la ni cheu mai. Chutiang mi te tan chuan an kal zel dan tur, an tan a tha ber tur chu Lalpan a hre khawp mai. A duh hmasak ber chu Amah nen a lengdun thin mi a ni.
Pathian nen a leng dun thin te nun chu Lalpa hmuhah a lo thianghlim thin a ni. Billy Graham thusawi pakhat hriatreng ka nei. Heti hian a sawi a, Tumkhat chu kan inah TV Crew hovin Interview neih an rawn tum a, kan theih tawpin kan in te chu kan lo tifai ve a. Nakinah chuan TV Crew ho te chu an lo thleng a. Kan in chu an light ken chi hrang hrang te chuan an han tieng ta a, theihtawp a fai a kan lo phiah leh tihfai ah te chuan bawlhhlawh nawi leh maimawmril te a lo lang ta uar uar mai. An han tihfai nawn leh chuan bawlhhlawh nawi zawng zawng te chu a lo fai ta a. TV ah mi tamtak hmuhah pawh a bawlhhlawh lai lang lovin a lo awm ta a ni. Anni ho khan kan in min tihfai sak lai khan kan chhungkua tih mualpho tum an ni lo, kan mualpho na tur kha min thup sak zawk a ni, a ti. Nakinah Lalpa hma-ah kan thiltih zawng zawng te nen tih lan a la ni dawn a, chu hun a lo thlen a kan tan khua a lo tlai hma hian min hmangaihtu Lalpa chuan a thlarau thianghlim zarah chuan kan fellohna te min tihfai sak a min tih thianghlim theih nan, amah nen lengdun a kan bawlhhlawhna te min tihfai sak a, lendun puiah min sawm a ni. Vawiinah hian kan Biakin te la hman theih lohvin kan activity tam takte la tithei lo mah ila, kan tihtur pawimawh ber Pathian nen a len dun, amah nen a inpawlna neih hi a ni tih i hrereng ang u.
Pahnihna ah chuan, Grep hrui Isua Krista zawmtu kan ni. Grep hrui tehkhin thu a sawi lai hian a ngaithlatute chu Grep huan nei a eizawng tute an ni a, an hrethiam em em nghal dawn a ni. Grep chu hrui zam a ni a, peng tam tak a nei a, chuta tang chuan a lo par a, rah a chhuah a, a lo hmin chuan lo neitute chuan an lo va, an duh dan dan in an sawng bawl tawh thin. Grep zar peng te kha an hruipui nen an inzawm loh chuan anmahniin nunna an nei lova reilote ah an lo vuai a, an thi mai thin. Inzawmna nei tha te erawh chu a zar that leh duhawm em vang pawh ni lovin, a hruipui thatna avang zawkin a hun takah par a lo chhuah a , rah duhawm tak a nei a, huan enkawltute tan a chhen fakawm khawpin rah a lo chhuah ang. Chu chu mihring te dinhmun, kan hruipui Lal Isua zawm lova kan awm theih loh dan chu a ni. Amah nen kan inzawmna a that chuan, kan fel leh that vang leh kan inpek leh taimak em vang emaw, engdang vang mah ni lovin, kan hruipui Isua Krista atang zawkin chaw kan lo nei ang a, a hun te ah rah chhuah theiin kan lo awm zawk dawn ani. “tupawh keimaha awm renga keipawh amaha ka awm reng na chu, chumi chu tam takin a rah thin” Vawiinah hian Lal Isua nen a kan inzawmna hi in enfiah ang u, kan inzawmna a nghet tha em? Nge, inzawm angin kan lang ve mai mai zawk?.Evangelist lar tak thin Chungthang Thiek kha thenkhat chuan kan la hre awm e. Evangelist retreat na-ah thu a sawi a, “Keini ho hi Ceiling fan ang deuh te hi kan ni mai em? Current a that lai chuan kan mir mup mup a tha takin kan thaw ve thin. Current a lo tawp thut chuan vir ve reng mah i la, eng thli mah kan pe thei tawh lo” a ti. Nung si lo hian nung hming pu in kan lo awm ve mai mai palh ang e.
Amah nen a kan inzawmna a that chuan kan aw a hre thin ang a, a keini pawhin a Aw kan hre thin ang. Johana 10:27 ah chuan “Ka beramten ka Aw an hre thin, keipawhin anni chu ka hria, anni chuan mi zui thin” a ti. Rom 8: 14. Pathian thlarau hruaia awm apiangte chu Pathian fa te an ni si a”.a ti. Engtikah nge kan Lalpa Aw hi kan hriat hnuhnun ber le? Kan nitin nunah hian min hruaitu chu kan Pathian a ni tiin kan sawi thei em?. Naupang pual a kan sawi ang deuh hian kan Ui vulh chuan min ngaina in min ngheng reng a, kan thu a ngaichang a, kan mitmei a en reng a, a hrethiam ve em em mai a ni. Chuvang chuan an bul a awm nuam kan ti a, kan kuah in kan chul a, kan ei leh in ang kan eitir a, kan bual faiin kan enkawl peih em em a, then khat phei chuan kan mutpui hial a nih kha. A hnung kan zui Lal Isua hi, a bul a awm kan thlahlel ve em le, a duhdan te hria in, kan duhdan te min hriatpui ve em?. Keimah lovin engmah in ti thei lo a tih kha, Engmah ti thei lova awm mek te kan lo nih chuan, vawiin ah hian Lal Isua nen kan inzawmna te siam tha leh ila, rah duhawm tak chu kan hruipui Lal Isua zarah kan lo nei leh thei ang.
Pathumna ah chuan Kan damchhung ni te chhiar dan tur min zirtir ang che: Sam 90: 12. Kan chhiar ah khan heti hian kan hmu a. Kan damchhung ni te chhiar dan tur min zirtir ang che, finna thinlung kan neih phah hialna turin” tiin.
Mihring te nihphung chu kan hriat theuh angin, kan lo piang a, naupang kan ni a, nula tlangval, nu leh pa, pitar, putar... chung deuh zawng chu a ni mai. Bible chuan kan damchhung kum te chu kum 70 min tih sak a, chakna avangin kum 80 a ti chauh a ni. Dam tha leh hrisel pangngai tan chuan heng kum te hi a thlen theih mai ang. Chuti chung pawhin, dam reina pawh thawhrimna mai min tih sak lehnghal a. Hrisel tha lo tan phei chuan kum khat pawh a rei a nia, kum 70/80 chu rei tak tur a ni. Mihring kan inang lova hriselna tha mang lo thenkhat te phei chu, an chhungte ngawih ngawih pawhin an hmangaih hleihtheih loh te pawh an awm nual mai. Tumah hian kan dam rei leh rei loh tur chin kan hre lo va, a pawimawh ber chu tun mek a kan hun hman dan hi a ni. Kan hmalama lo thleng tur Second khat pawh hmu lawk thei lo kan nih avang hian kan damchhung kum kan chhiar dan tura pawimawh ber mai chu Lalpa duhzawngin hun ka hmang em? tih hi a ni. Lalpa hmuh atan kan duh em tih te hi ngaihtuah thin ang u. Chu em em chu kan ti a nih pawhin kan awmdan hi kan chhung te min hmuhpui atan tha kan ti em tih te pawh hi kan inngaihtuah a ngai a ni. Tunlai hian Social media ah thu chi hrang hrang kan hmu thin a. Hmanni lawkah khan WhatsApp lamah Cartoon ka hmu a, puithiamin a inneih tir lai a a thu chhamtir ah chuan, I phone hi i kawppui hnenah in kawl thleng lawk rem i ti thei em? tih zawhna a zawt a, an ni chuan thei lo tiin an chhang,hei hian thu tam tak a sawiin ka hria a, nuih liampui a har hle mai.Ni e, kan hun hman leh chhiar dan hi kan inenfiah fo a ngai a ni. Kan Lalpa hmaah chuan engkim hi Saruak leh inhawngsa vek a la ni lehnghal!
Kan damchhung kum te hi kan hman leh chhiar kan thiam thin loh thin avang hian hun min petu Lalpa hnenah hian inhlan thin i la, kan hun min chhiar pui tur hian lal Davida ang hian i sawm thin ang u. A nih loh chuan kan lo dai pial in kan lo petek leh ang a, min hruai a tum lohna lamah hian thlamuang takin kan lokal palh ang e.
Mi pakhat, hriat chian tak mai ka nei. Kohhranah hruaitu nihna hrang hrang hrang te nei ve thin a ni. Kan hriat thiam mai danah chuan hlimsang nasa ve tak mai hi a ni a, Taksa chetna te a neiin Pathian thu te pawh ngaihnawm leh nung tak a sawi thin mi a ni. A sawrkar hanthawhna lamah chuan pawisa khawihtu lam a an hotu tling ve phak a ni nghe nghe. A thusawi tam tak te zing a ka hriatreng pakhat chu, Ka office kal dawn hian tawngtaiin, “Lalpa vawiiah hian i hnen a ka thlen ngam loh tur, sum leh pai te chu Chengkhat mah it a, la lo turin min pui ang che, tiin ka ka inhlan thin a ti. A ropui hle in ka hria. Kan damchhung ni te Lalpa nen a chhiar dun turin Lalpa hnenah inhlan ang u. “Kan dam chhung ni te chhiar dan tur min zirtir ang che”.
Lalpan kan za atan mal min sawm sak theuh rawh se.
